Παξινού, Κατίνα

(Πειραιάς 1900 – Αθήνα 1973). Ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και μουσικός. Σπούδασε αρχικά φωνητική μουσική στη Γενεύη, στο Βερολίνο και στη Βιέννη και το 1920 εμφανίστηκε στην όπερα του Μητρόπουλου Αδελφή Βεατρίκη. Στο θέατρο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1929 με τον θίασο της Μαρίκας Κοτοπούλη και τον επόμενο χρόνο συγκρότησε θίασο με τον Αιμίλιο Βεάκη και τον Αλέξη Μινωτή. Από το 1931 ως το 1940 συμμετείχε στον θίασο του Εθνικού Θεάτρου, όπου ενσάρκωσε με μεγάλη επιτυχία ηρωίδες όλων των εποχών του θεάτρου (Έλληνες τραγικοί, Κορνάρος, Παλαμάς, Σαίξπηρ, Ίψεν κ.ά.). Κατά τη δεκαετία του ’40 έζησε στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου παράλληλα προς τις θεατρικές ερμηνείες της διακρίθηκε και στον κινηματογράφο, με αποκορύφωμα το ρόλο της Πιλάρ στην ταινία Για ποιον χτυπά η καμπάνα (1943) από το ομώνυμο μυθιστόρημα του Χεμινγουέι, που της απέφερε και το Όσκαρ ερμηνείας. Η άλλη μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία της σημειώθηκε αργότερα στην ταινία του Βισκόντι Ο Ρόκο και τ’ αδέρφια του (1950). Από το 1950 ως το 1967 συμμετείχε και πάλι στο θίασο του Εθνικού Θεάτρου, του οποίου αποτελούσε κορυφαίο στέλεχος, όπως και ο σύζυγός της Αλέξης Μινωτής. Στο διάστημα αυτό δημιούργησε μερικές από τις κορυφαίες ερμηνείες της στην ελληνική τραγωδία, αλλά και στο νεότερο και στο σύγχρονο θέατρο (Μήδεια, Εκάβη, Ιοκάστη, κυρία Άλβιγκ στους Βρικόλακες του Ίψεν, από τις καλύτερες ερμηνείες της σταδιοδρομίας της, Επίσκεψη της γηραιάς κυρίας του Ντίρενματ). Κατά την ίδια περίοδο η ίδια και ο σύζυγός της (ως ερμηνευτής και σκηνοθέτης) έφεραν το κύριο βάρος του Φεστιβάλ της Επιδαύρου. Το 1967 αποχώρησαν από το Εθνικό Θέατρο και δημιούργησαν δικό τους θίασο, όπου επανέλαβαν παλιές επιτυχίες τους και δημιούργησαν νέες, μεταξύ αυτών και το Μάνα Κουράγιο του Μπρεχτ, που ήταν και η τελευταία εμφάνιση της Παξινού. Τραγωδός με υψηλά προσόντα και φωνή που αποτελούσε τέλειο εκφραστικό όργανο, πραγματική μουσική ιδιοσυγκρασία, η Π. στάθηκε στην κορυφή της ελληνικής θεατρικής ζωής επί τέσσερις δεκαετίες, οπλισμένη με ταλέντο μεγάλου βεληνεκούς, που της έδωσε τη δυνατότητα να εκφραστεί συγγραφείς των πιο ποικίλων εποχών, από τον Αισχύλο μέχρι τον Μπρεχτ. Στο ενεργητικό της επίσης, όπως και του Αλέξη Μινωτή, πρέπει να εγγραφεί η συμβολή στην επιτυχία και στην οριστική καθιέρωση του Φεστιβάλ Επιδαύρου. Η Κατίνα Παξινού, η διεθνούς φήμης ελληνίδα ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου (φωτ. από την εκδ.«100+1 χρόνια Ελλάδα»).